تبدیل روستا به شهر بدون تامین زیرساخت های ضروری باعث وارد شدن فشار مضاعف بر مردم روستاها میگردد / تجربه مبارک‌آباد هشداری برای روستاهای شهرستان ملکان میباشد
در سالهای اخیر، روند رو به رشدی در تبدیل روستاهای بزرگ به شهر در ایران اتفاق می افتد. اینکار که در اکثر موارد بدون مشورت و نظرخواهی از مردم محلی و بدون ارائه زیرساخت‌های لازم عملی میشود، شرایط دشواری بر ساکنان این مناطق تحمیل می‌نماید. نمونه و مثال بارز برای این روند، روستای مبارک‌آباد است که در سال ۱۳۹۲ بدون هیچ‌گونه نظرخواهی از اکثریت مردم و صرفا با درخواست اعضای شورای اسلامی، به شهر تبدیل شد.
سوال مهمی که مطرح میگردد این است که آیا تغییر نام یک روستا به شهر، به تنهایی می‌تواند مشکلات این مناطق را حل کند؟ بررسی و مقایسه وضعیت مبارک‌آباد با وضعیت فعلی مبارک‌شهر نشان می‌دهد که پاسخ این سوال منفی است. چرا که از زمان تبدیل این روستا به شهر، کوچکترین امکانات رفاهی و اداری برای این منطقه اختصاص نیافته است. نه تنها سطح زندگی مردم بهبود نیافته، بلکه فشارهای زیادی در حوزه های مختلف نیز بر آنها تحمیل شده است.
این یک واقعیت غیرقابل انکار است که تبدیل روستا به شهر باعث افزایش هزینه‌های روزمره مردم محلی میشود. این در حالی است که اکثر مردم این مناطق، از نظر اقتصادی توانایی پرداخت این هزینه‌ها را ندارند. از طرفی با تبدیل شدن روستا به شهر، هویت روستایی رو به افول گذاشته و توقعات مختلفی در ذهن مردم ایجاد میگردد که زیرساخت ها و امکاناتی برای برآورده کردن آنها وجود ندارد. مردم محلی پس از تبدیل شدن روستای خود به شهر، انتظار دارند که شرایط زندگی بهبود یابد اما وقتی این توقعات برآورده نمی‌شود، احساس نارضایتی و نامیدی در میان آنها افزایش می‌یابد.
مبارک‌شهر را میتوان به عنوان نمونه ای برای تبدیل اشتباه یک روستا به شهر معرفی نمود. با گذشت بیش از یک دهه از تغییر وضعیت این روستا به شهر، هیچ‌گونه امکانات رفاهی و اداری در این شهر ایجاد نگشته است. نبود مراکز درمانی، فرهنگی و حتی ادارات نشان‌دهنده این است که این تغییر وضعیت، تنها در حد یک نام باقی مانده است.
برای جلوگیری از تکرار چنین مشکلاتی در آینده برای دیگر روستاهای شهرستان ملکان لازم است که تغییر وضعیت یک منطقه با نظر گرفتن نظر و نیازهای مردم محلی انجام شود. با توجه به وجود تجربه‌هایی مانند تبدیل روستای مبارک‌آباد به شهر، به مردم روستاهای بزرگ شهرستان ملکان که بعضأ زمزمه هایی در مورد تبدیل محل زندگی آنها به شهر شنیده میشود، توصیه می‌کنیم قبل از تغییر وضعیت، از مسئولین مربوطه بخواهند برنامه دقیق و شفافی برای زیرساخت‌ها و امکاناتی که قرار است در قبال شهر شدن نصیب آنها شود، ارائه نمایند. در واقع این حق شماست که بدانید تبدیل شدن روستای شما به شهر، چه تغییرات مثبتی در محیط زندگی‌تان ایجاد خواهد کرد.
تبدیل یک روستا به شهر می‌تواند فرصتی برای پیشرفت باشد، اما تنها در صورتی که این تغییر با برنامه‌ریزی دقیق، تامین زیرساخت‌ها و احترام به خواست مردم انجام شود. در واقع با اینکه تبدیل روستاها به شهر، در نگاه اول به عنوان نمادی از توسعه تلقی میشود، اما بدون ارائه پیش‌نیازهای لازم، تنها به مشکلات مردم می‌افزاید و توسعه‌ای ناپایدار به همراه دارد. موردِ مبارک‌شهر باید هشداری برای مسئولان و مردم باشد تا از تکرار این تصمیمات ناپخته در سایر مناطق جلوگیری کنند.